Bewerkt vlees en de kapper worden door de WHO over één kam geschoren

Voedingsadvies; wat moet je ermee? Ik ben een levensmiddelentechnoloog met ruim 10 jaar relevante werkervaring. Op mij komt het regerende voedingsadvies over als gehypete trend; lastig te volgen en weer passé zodra iedereen de boodschap een beetje heeft opgepikt. Hoe zit dat dan voor mensen zónder mijn specifieke beroepsdeformatie?
201511 WHO vlees
The more things change, the more they stay the same. Als je maar lang genoeg alle verandering negeert wordt het origineel vanzelf weer gewoon. Tussendoor kwam de WHO met parels van persberichten die ons moesten schokken naar meer bewustwording rond het dagelijkse dieet. Bewerkt vlees is kankerverwekkend. De kogel was door de kerk en raakte ook nog het buurthuis ernaast. Uiteraard kwam er al snel nuancering van de berichtgeving, te laat. De mediaspot was al gestart. Bewerkt vlees wordt nu vermeld in dezelfde risicocategorie als tabak en asbest. Dat is een beperking van het classificatiesysteem, aldus de WHO. Oliedom, want dit soort resultaten worden letterlijk opgepikt, zonder de context van levensstijl of toelichting van de oorzaak (nitriet misschien?).

In deze dappere nieuwe “WHO-geïnformeerde” wereld moeten bovendien kappers voor hun leven vrezen. Door het dagelijks werken met haarstof en haarlak is hun beroepskeuze plots minder gezellig. Vruchtensap wordt qua risico op diabetesontwikkeling bestempeld als net zo slecht als cola, terwijl frisdrank drinken dan weer gecorreleerd wordt aan hartfalen. Iedereen die op gezondheid van voeding wil letten wordt continu blootgesteld aan steeds fantastischer berichten. Let op: in de toekomst zal superfood chiazaad in de ban worden gedaan omdat het haaruitval bij muizen veroorzaakt. In hetzelfde jaar blijkt voedselparia MSG het geheugen te verbeteren van goudvissen.

Beste WHO, in een wereld die nog steeds streeft naar het gemak van een gezondheidspil is communiceren op de getuigde wijze contraproductief. Het levende sentiment: “*Zucht*, wat mogen we nóu weer niet eten”. Een levenswijze kent bepaalde risico’s, kennis daarvan kan helpen om die uit te balanceren tot een goed eindresultaat. Naast o.a. stress, beweging en geluk vormt voeding een deel van hoe we gezondheid kunnen beïnvloeden. Het is een studie die nauwelijks beter te volgen is dan klimaatverandering. Er zijn te veel factoren van invloed op het fysiologische ecosysteem, waar de mens als soort alleen oog heeft voor lineaire oorzakelijke verbanden. Neem Pil®  Word Gezond!

Massa is traag. Voorlichting heeft daarom behoefte aan duidelijke grote lijnen die de tijd krijgen om door massa’s mensen te kunnen worden opgepikt. Mijn advies aan de gezondheidsraden: stimuleer onderzoek, veel en divers onderzoek, over de hele wereld. Pool vervolgens alle data wereldwijd bij elkaar, inclusief de context (demografie, cultuur, regio) en stel het advies elke 10 jaar op hoofdlijnen bij, met inbegrip van een basisuitleg van de bepalende context. De huidige sensatieberichtgeving is wellicht ontstaan door amateuristische communicatietechniek. Het is goed voor een paar weken aandacht, maar de geloofwaardigheid van de lange termijnadviezen hebben er onder te lijden. Persiflage neemt toe en daarmee vermindert het beoogde effect op de doelgroep.

Aan het einde van de dag is voedsel misschien meer een religie dan een wetenschap. Mensen willen, gemiddeld bekeken, graag geloven, zo ook in nieuwe diëten. We worden daarvoor enthousiast gevoed door familie en vrienden, maar ook door Mindstylers en Food goeroes. Mijn richtlijn: geniet van zo vers mogelijk eten, varieer en eet van niets te veel. Tot over 10 jaar.

Wouter Franken