Een maaltijdbox, het paleodieet en de duurzame optie (Deel 1 van 3)

Bijzondere diëten zijn al lang niets bijzonders meer. Bijna iedereen die op zijn minst een beetje met gezondheid bezig is zal wel eens geëxperimenteerd hebben met het eetpatroon. Vooral het zorgen voor variatie en een wekelijks gezonde balans is daarbij een uitdaging. Een manier om, vooral op een ogenschijnlijk eenvoudige manier, gezond te eten is door dagelijks één van de vrij recent opgekomen “maaltijdboxen” te bestellen, denk bijvoorbeeld aan de Hello Fresh en de Allerhande box. Voorheen waren alternatieven voor Hello Fresh vooral voorbehouden aan de UK, maar inmiddels stikt het ook in Nederland van de aanbieders. Denk aan Mathijs maaltijdbox, Marley Spoon, de Beebox, de Krat, de Streekbox, en ongetwijfeld nog vele anderen. Inmiddels zie je door alle boxen het voedsel bijna niet meer, maar het concept is in principe simpelweg een doos met daarin een recept en álle benodigde ingrediënten om dat recept om te zetten in een maaltijd. Voor elke dag iets nieuws zonder nadenken, waarmee eindelijk de felbegeerde variatie in zicht is.

Hoewel, zonder nadenken? Er zijn nu zo veel boxen dat er al meerdere maaltijdboxwijzers zijn; keuzehulp om telkens weer de maaltijdbox te selecteren die bij jou past. Net als bij het stemmen op een politieke partij is het nu mogelijk om bij ieder bestelmoment een maaltijdbox te selecteren die qua filosofie, ideologie en legio andere selectiecriteria het beste aansluit bij de potentiële aanhanger. Op basis van diverse parameters zoals de mate van duurzaamheid, het aandeel streekproducten, het aantal sterren Beter Leven vlees en de hoeveelheid biologische ingrediënten, kan een overwogen beslissing worden genomen. Uiteraard zijn er ook boxen die een specifieke (buitenlandse) keuken presenteren. Het oorspronkelijke gemak van een lidmaatschap op een box, zodat het avondeten zonder verder nadenken aan huis wordt bezorgd, is met deze overdaad aan keuze wel grotendeels van de eettafel.

We zeggen vaak minder te willen kiezen in een wereld van overmatig veel opties. Wie staat er nu te trappelen om na een lange werkdag de vraag: “Wat eten we vandaag?” telkens te moeten beantwoorden? En toch is het volledig loslaten van de controle een heikel punt. De “kok achter de maaltijdbox” bepaalt namelijk, weliswaar volgens een onderliggende culinaire en commerciële strategie, toch wat er gegeten wordt en dat gaat sommigen eigenlijk te ver. De klap op de vuurpijl, die het maaltijdboxconcept in eerste instantie voor mijn gevoel totaal liet zinken, is het principe “stel je eigen maaltijdbox samen”. Enig voordeel aan gemak lijkt hiermee te zijn weggepoetst. Althans, voor de makkelijke consument, die in principe alles kan en wil eten.

Volgers die alleen zonder fysiologische klachten kunnen eten door een exclusieprincipe, oftewel het uitsluiten van “iets”, zullen het merendeel van de “normale” maaltijdboxen echter vaak geen goede optie vinden. Denk eens aan mensen met een voedselallergie, voor noten, of vis, of melk en zo meer. Dan zijn er ook voedselintoleranties om rekening mee te houden, zoals voor gluten (coeliakie), en lactose. Misschien willen die mensen hun maaltijdbox juist zelf samenstellen, of kopen ze liefst gewoon al hun eten in dat alternatieve “vintage concept”; de fysieke winkel.

Wat moderner en meer trendy is het vrijwillig volgen van een hype rond het vermijden van ingrediënten. Op dit moment lopen er vurige enthousiastelingen, zonder aanwijsbare intolerantie, met een grote boog om gluten heen. Zijn er boxen die daarin voorzien? En hoe goed spelen maaltijdboxen in op zaken als halal en koosjer? Er is een Halalbox, dus dat lijkt wel goed te zitten, maar er is geen één mythische maaltijdbox die heerst over alle anderen, want dat kan eigenlijk in de praktijk niet. Toch snijdt het een zwak punt aan van het concept; het uit handen willen geven van het dagelijks brood kiezen, maar toch niet willen (of kunnen) loslaten. De box zit in een spagaat, de wildgroei van maaltijdboxen neemt daardoor absurde vormen aan en er lijkt voorlopig geen einde in zicht, aangezien er genoeg dieetbehoeftes en andere wensen zijn om op in te spelen. Eén zo’n dieetbehoefte is het ontwijken van koolhydraten, zoals in het Atkins-dieet, of de modernere variant het Paleo-dieet. De Paleobox wordt vervolgd in deel 2.

Wouter Franken