The good guys and the bad guys

Bacteriën worden vaak beschouwd als ongewenst en mensen hebben een negatief beeld bij de gedachte aan deze micro-organismen. Er komen steeds meer desinfecterende producten om je huis en huid bacterievrij te maken. Nu is dit niet helemaal ongegrond want er zijn een hoop bacteriën waar je behoorlijk ziek van kan worden. Dit zijn “the bad guys”.

Ons lichaam beschermt ons echter op allerlei manieren tegen deze bad guys. Niet alleen beschermt onze huid ons van ziekteverwekkers van buitenaf, ook ons spijsverteringsstelsel bevat een laag met cellen die al het voedsel dat we in ons lichaam stoppen afschermt van de rest van ons lichaam. Dit membraan bestaat uit epitheelcellen, uitgeklapt zo groot als een tennisveld, die ons beschermen tegen bacteriën die ons zouden kunnen schaden. Maar, dit epitheel kan ons alleen beschermen als het in goede conditie verkeerd. De laag cellen in onze darm wordt geholpen door een grote groep bacteriën die ons beschermen. Dit zijn “the good guys”. We hebben in ons lichaam ongeveer 1 kilogram aan bacteriën waardoor 99% van het DNA dat aanwezig is in ons lichaam van bacteriën is.

In onze hele leven eten we ongeveer 60 ton aan voedsel. Darmbacteriën zien ons lichaam als een gastheer en doen er alles aan om hun gastheer gezond te houden. De darmbacteriën zorgen er in de meeste gevallen voor dat we gezond blijven na blootstelling aan al dat voedsel. Bacteriën die kunnen fermenteren breken voor ons de onverteerbare koolhydraten (vezels) af naar organische zuren die weer een rol spelen bij het behoud van een gezonde darmwand. Andere bacteriën zitten aan de darmwand vast en bieden bescherming tegen ziekteverwekkers. Een voorbeeld hiervan is Lactobacillus plantarum. Deze melkzuurbacterie is aanwezig in onder andere zuurkool en kimchi. Deze melkzuurbacteriën zorgen ervoor dat ziekteverwekkers niet door de darmwand heen kunnen. Verder zouden darmbacteriën vitamine K en verschillende B-vitaminen aan kunnen maken en produceren ze enzymen die nodig zijn voor vertering.

Doordat ons eetpatroon zo is aangepast krijgen we minder bacteriën binnen dan vroeger. Het grootste probleem van het westerse dieet is dat dit dieet de darmen niet gezond houdt. Het westerse dieet is rijk aan vetten en geraffineerde koolhydraten. Deze nutriënten leveren veel energie en weinig vezels. Deze vezels dienen nou net als voeding voor fermenterende bacteriën in de darmen.

Maar hoe kunnen we onze darmen dan een handje helpen? Hiervoor zullen we the good guys dus moeten bijstaan in de strijd, door meer vezels te eten, maar bijvoorbeeld ook met probiotica. Probiotica wordt door de WHO gedefinieerd als levende, kleine organismen die een positieve uitwerking hebben op de gezondheid van de mens. Probiotica (meestal melkzuurbacteriën) komt voor in gefermenteerde voedselproducten zoals zuurkool, kimchi, yoghurt en kaas. Het kan ook toegevoegd worden aan bijvoorbeeld zuivelproducten. Door deze producten meer te consumeren kunnen we onze good guys gezond houden, en hiermee dus ook onszelf.

– Door: Myriam Knopf