Voorkom stress: denk aan ’t productieproces

Een van de belangrijkste – en leukste – dingen die we doen bij TOP is het opschalen van ideeën naar industriële producten, machines of bedrijven. Dit doen we enerzijds vanuit onze eigen innovatieagenda, anderzijds als service die we aanbieden aan de voedingsindustrie. Als lid van het acquisitieteam kom ik in aanraking met een overvloed aan food start-ups waarvan het productieproces opgeschaald moet worden.

Dergelijke start-ups hebben typisch 1 tot 3 werknemers, produceren kleinschalig vanuit huis of garage en zetten lokaal wat producten af. We mogen in Nederland ontzettend trots zijn op de grote hoeveelheid jonge en hippe bedrijven die jaarlijks opgericht worden. Het is niet vreemd dat er overal van deze food bedrijfjes oppoppen; de drempel om te beginnen is lager dan ooit. Iedereen met een leuk recept en een ondernemende geest kan voor een paar honderd euro een bv opzetten en beginnen met thuis kleinschalige producties te draaien.

Helaas bereiken maar heel weinig van deze producten de schappen van één van de grote supermarkten. De grootste valkuil hier is de neiging om aanvankelijk vrijwel exclusief te focussen op productontwikkeling, terwijl het ontwerpen van een realistisch productieproces onderbelicht blijft. In eerste instantie komt men hiermee weg, tot die ene grote klant komt en er serieus moet worden opgeschaald. Keukenrecepten gemaakt met keukenapparatuur laten zich namelijk niet zomaar 10 tot 100 keer groter uitvoeren. Waar thuis een high-shear blender van de Blokker volstaat, kom je van een koude kermis thuis als je dat een paar maatjes groter wil doen. Vindt dan als onervaren producent maar eens een geschikt en betaalbaar alternatief. En dan hebben we het nog niet eens gehad over aspecten als ingrediëntselectie, voedselveiligheid en automatisering. Zo vervalt een ogenschijnlijk eenvoudige opschaling al snel in een ingewikkeld vraagstuk waarvoor specialistische kennis vereist is.

Realiteit is dat het ontwerpen en ontwikkelen van een professionele productielijn, hoe klein ook, een kostbaar traject is. Vooraf realiseren veel mensen zich niet hoe hightech de voedingsindustrie daadwerkelijk is. Aspirerende ondernemers in de voedingsindustrie wil ik adviseren om al in een vroeg stadium na te denken over de technologie en het proces waarmee hun product op grote schaal gemaakt moet worden. Dit helpt met het opstellen van een realistisch businessplan waarin voldoende kapitaal gealloceerd wordt voor de vereiste hightech oplossingen. Het aantrekken van externe expertise, bijvoorbeeld TOP bv, hoeft dan geen restrictief struikelblok te zijn. Deze manier van werken zal wellicht resulteren in nét wat minder start-ups, maar zeker ook in meer succesverhalen.

Nick van Lanen
business developer / food process engineer