Topsectorenbeleid = niet meer innovatie

Ik heb inmiddels verschillende columns geschreven over innovatiebeleid en management. Innovatie is een kwestie van het juist toepassen van vijf simpele lessen:

1. Ga #DOEN. Heel veel (meer) praten, schrijven, en powerpoints maken leidt niet tot innovatie. In de praktijk aan de slag gaan wel. Experimenteren door te #DOEN dus.
2. Zorg dat je binnen je organisatie voldoende ‘zodiacs’ loslaat. Start regelmatig nieuwe projecten op en accepteer mislukkingen.
3. Zorg voor sterk leiderschap en voorkom polderen! Innovatie is vaak gebaat bij dwarse denkers, koppige ontwikkelaars of ondernemers en vooral ‘omdenkers’.
4. Ontwikkel zo snel mogelijk een prototype dat je aan potentiële klanten kunt geven.
5. Het management proces moet verlopen via ‘best practices’ en niet via in detail uitgewerkte stage-gate procedures waarbij meerdere managers zijn betrokken.

Vrijwel alle ondernemers, ontwikkelaars, uitvinders die succesvol zijn, houden zich impliciet aan deze vijf eenvoudige lessen. Maar als deze lessen dan zulke open deuren zijn, waarom is ons innovatiebeleid in Nederland (en de EU) hier dan niet op ingesteld?

Onze ministeries hebben een paar jaar geleden het topsectorenbeleid geïntroduceerd. Grote samenwerkingsverbanden onder regie (‘de agenda’) van de grote multinationals met kennisinstellingen zoals TNO en DLO (onderdeel van Wageningen Universiteit) krijgen honderden miljoenen euro’s van de maatschappij met als doel meer innovatie.

Ik voorzie dat het topsectorenbeleid uit zal lopen op een grote mislukking. Het zal niet tot meer innovatie, meer werkgelegenheid, meer welvaart of nieuwe bedrijven leiden. Waarom? Simpel, het topsectorenbeleid houdt geen rekening met de bovenstaande lessen. Zo luisteren de beleidsmakers nauw naar multinationals, de ‘olietankers’ dus. De nadruk ligt op onderzoeken en niet ontwikkelen, het is polderen door de usual suspects, het topsectorenbeleid gaat uit van regie en niet van ‘creëren van ruimte’ en ga zo maar door.

“Je gaat het pas zien als je het doorhebt”, is een uitspraak van Johan Cruijff. Mijn aanbod aan beleidsambtenaren, overheden en managers van kennisinstellingen is dus heel simpel. Ga vooral luisteren naar succesvolle hightech ondernemers uit het veld, en durf focus te leggen op hen die #DOEN.

Door Wouter de Heij